De crisiszorg in de jeugd-ggz is overbelast. De druk op de crisisopname-afdelingen, crisisdiensten, spoedposten, poli’s en intensieve ambulante teams zijn verder opgelopen ten gevolge van Covid-19. De verwachting is dat deze druk aanhoudt en het Rijk heeft voor het opschalen van capaciteit voor acute mentale hulp 50 miljoen beschikbaar gesteld. Naast beschikbaarheid gaat het ook over toegang en kwaliteit. Het project ‘Acute mentale hulp jeugd’ verkent: wat zijn knelpunten en oplossingsrichtingen? Hoe kunnen we monitoren en hoe komen we tot een lerend netwerk? Het Kenniscentrum, de Nederlandse ggz en de NVvP nodigen professionals uit om mee te denken en suggesties te delen. Bijvoorbeeld input voor doorontwikkeling van de crisisbedden-app.

Eerste rode draden: knelpunten en oplossingen

De regionale verschillen zijn erg groot, blijkt uit de eerste interviews in de pilotregio’s Utrecht en Friesland. Op dit moment vinden in de rest van Nederland interviews plaats. Naast managers van crisisdiensten wordt gesproken met jeugdbescherming, kinderartsen, kinder- en jeugdpsychiaters en met ervaringsdeskundigen. Een expertraad kijkt grondig mee met de analyse van de knelpunten en de oplossingsrichtingen die straks uit deze interviews naar voren zullen komen.

Wat betreft gedeelde knelpunten: er zijn te weinig plekken en onvoldoende geschikte vervolgplekken. Ook de behoefte aan type plekken verschilt sterk: van opnamebedden tot pleeggezinnen en gezinshuizen tot ambulante intensieve hulp, gezinsgerichte interventies, en outreachend werken.

Personeelsproblemen spelen overal, waarbij tekort aan kinder- en jeugdpsychiaters de boventoon voert. Het ontbreekt daarnaast aan overzicht (sociale kaart) en een eenduidige route of werkwijze in crisissituaties. Niet alleen binnen, maar ook juist tussen organisaties. In combinatie met het ontbreken van een spelverdeler/regierol op regionaal, bovenregionaal en landelijk niveau betekent dit dat er veel tijd verloren gaat aan afstemming. Dit zijn slechts enkele knelpunten, in de verkenning volgt straks een uitgebreidere analyse.

Daarnaast tekenen zich ook enkele rode draden af als het gaat om oplossingen. Op een aantal plekken wordt crisiszorg als een ‘nutsvoorziening’ ingericht en worden instellingen voor de crisisbedden niet afgerekend op basis van (crisis)bedbezetting, maar is de beschikbaarheid het uitgangspunt. En er zijn diverse bovenregionale initiatieven die de acute mentale hulp integraal organiseren en de expertise uit verschillende organisaties in opgroei- en opvoedingsproblematiek, psychiatrie en LVB bundelen.

Lerend netwerk: hoe leer je van elkaar?

Gelet op de regionale ontwikkelingen gericht op integrale spoedzorg voor jeugd, is het belangrijk om een breder lerend netwerk vorm te geven. Naast de acute jeugd-ggz gaat het om de acute zorg vanuit de somatiek (denk aan eetstoornissen), jeugd- en opvoedhulp, de jeugdbeschermingsketen en de orthopedagogische centra. De opzet van het lerend netwerk acute zorg voor jeugd past daarmee in de bredere ontwikkeling van professionele netwerksamenwerking. Hoe leer je van elkaar? Laat het ons weten.

Behoefte aan meer monitor- en sturingsinformatie? Meedenken over de crisisbedden-app?

Er is veel behoefte aan ‘cijfers’. Om te kunnen leren, om verhalen te staven, om beter beleid te kunnen maken en om sneller te kunnen handelen in de praktijk. Wat betreft dit laatste wordt er gebruik gemaakt van de crisisbedden-app. Deze app helpt om snel zicht te krijgen op de bezetting van acute opnameplekken op andere locaties. De beddenapp is ontwikkeld door Growtivity i.s.m. Karakter op een platform dat veel mogelijkheden biedt. Uit de interviews blijkt behoefte om de app verder te ontwikkelen en uit te breiden met bredere sturingsinformatie. Er worden ‘inloopsessies’ georganiseerd om wensen en behoeften van gebruikers te inventariseren.

Hoe verder?

Het vastleggen van landelijk gedeelde normen, procedures en bijbehorende protocollen over tijdige, goede en passende acute mentale hulp is belangrijk, dat wordt door iedereen onderschreven. De verkenning die het project Acute Mentale Hulp Jeugd doet met interviews, de ontwikkeling van een concept voor monitorings- en sturingsinformatie en de opzet voor een lerend netwerk dient als input voor de ontwikkeling van een generieke module acute psychiatrie jeugd (GMAP jeugd) door Akwa GGZ.

Het project Acute mentale hulp jeugd is een intitiatief van het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie, de Nederlandse ggz en de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie.

Ook interessant

>> Meer nieuwsberichten van het Kenniscentrum