Voorlichtingsmateriaal over ernstige psychische problemen is vaak te complex voor jongeren die laaggeletterd zijn en jongeren die nieuw zijn in Nederland, zoals vluchtelingen. Daardoor kunnen hun problemen onopgemerkt blijven. Daarom zijn er nu beeldverhalen en animaties over veelvoorkomende psychische problemen: ADHD, autisme, depressie, gedragsstoornissen en trauma. Huisartsenpraktijken, wijkteams, scholen en de jeugdhulp kunnen deze inzetten bij een vermoeden van psychische problemen.

Deze beeldverhalen en animaties sluiten aan bij de leefwereld van de doelgroep, doordat de beelden van de omgeving of de personages herkenbare elementen bevatten. De hoofdpersoon van ieder beeldverhaal leert van iets wat hij gaandeweg meemaakt.

Van de beeldverhalen zijn inmiddels ook animaties verschenen, in vier talen: Nederlands, Arabisch, Pools en Tigrinya. Zo kunnen laaggeletterde ouders en jongeren de beeldverhalen ook beluisteren.

Gezondheidsinformatie vaak te complex

Jongeren met een niet-westerse migratieachtergrond hebben even vaak (of zelfs vaker) psychische problemen als andere jongeren. Toch krijgen zij minder vaak de zorg die zij nodig hebben. Een mogelijke oorzaak hiervan is dat zij gezondheidsinformatie niet goed begrijpen en verkrijgen.

Voor vluchtelingenkinderen en hun gezinnen speelt dit waarschijnlijk nog sterker. Een deel van hen heeft beperkte gezondheidsvaardigheden. Dat wil zeggen dat zij moeite hebben om informatie over gezondheid te verkrijgen, begrijpen en toe te passen. Zij beheersen de taal vaak onvoldoende om complexe informatie over gezondheid, ziekte en zorg te begrijpen. Daarnaast kennen ze de weg door het Nederlandse zorgsysteem onvoldoende.

Dit is des te schrijnender doordat zij door hun levensomstandigheden juist een grotere kans lopen op psychische problemen. Denk aan de blootstelling aan traumatische gebeurtenissen voorafgaand aan en tijdens hun vlucht, en aan de vaak stressvolle omstandigheden tijdens de asielaanvraag.

Juist voor hen zijn de beeldverhalen en animaties een toegankelijke manier om meer te weten te komen over psychische problemen.

Direct toepasbaar in de hulpverlenerspraktijk

Huisartsenpraktijken, wijkteams, scholen en de jeugdhulp kunnen de beeldverhalen en animaties gebruiken. Bijvoorbeeld als een zorgverlener het vermoeden heeft dat bij een jongere psychische problematiek speelt. De beeldverhalen zijn ook geschikt voor ouders met beperkte gezondheidsvaardigheden of een beperkte beheersing van de Nederlandse taal.

Hulpmiddelen gebaseerd op betrouwbare kennis

De kennis uit de praktijkstandaarden van het Kenniscentrum vormt de basis voor de verhalen:

• Praktijkstandaard ADHD/ADD
• Praktijkstandaard Autisme
• Praktijkstandaard Depressie
• Praktijkstandaard Gedragsstoornissen
• Praktijkstandaard Trauma en kindermishandeling

Het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie werkte samen met Pharos en de Bascule aan deze beeldverhalen en animaties. Speciale dank gaat uit naar de financierende partijen Stichting Kinderpostzegels en Stichting Steunfonds Pro Juventute.