De groepstraining ‘Stapstenen’ heeft tot doel jongeren met een voorgeschiedenis van vroegkinderlijke traumatisering die verblijven in de gesloten jeugdzorg, te motiveren voor een behandeling gericht op traumaverwerking.

Doelgroep

Veel jongeren in de gesloten jeugdzorg hebben een voorgeschiedenis van chronisch en/of complex trauma. Zij ontkennen echter (trauma)klachten of staan niet open voor traumabehandeling. Stapstenen is ontwikkeld voor chronisch getraumatiseerde jongeren van 12 tot 18 jaar met ernstige traumagerelateerde problematiek die verblijven in de (gesloten) jeugdzorg. De jongeren zijn op jonge leeftijd, vaak binnen hun gezin, aan traumatiserende gebeurtenissen blootgesteld zoals:

• psychische en lichamelijke mishandeling
• emotionele, pedagogische en/of lichamelijke verwaarlozing
• seksueel misbrui
• huiselijk geweld, bedreigingen en/of conflicten tussen ouder(s)/verzorger(s) waar ze getuige van waren

Er is veelal sprake van een breed palet aan zowel internaliserende en externaliserende klachten, waarbij externaliserend probleemgedrag en de neiging zich te onttrekken aan behandeling voorop staan.

Doelstelling

De groepstraining ‘Stapstenen’ heeft tot doel jongeren met een voorgeschiedenis van vroegkinderlijke traumatisering die verblijven in de gesloten jeugdzorg, te motiveren voor een behandeling gericht op traumaverwerking zoals (TG)CGT of EMDR. Stapstenen streeft ernaar jongeren inzicht te verschaffen in de relatie tussen hun actuele probleemgedrag en vroegere ervaringen en leert hen vaardigheden aan waardoor ze zich beter kunnen handhaven in hun dagelijks leven. Stapstenen past in Fase I van de fasegerichte benadering (stabilisatiefase).

Aantal zittingen

Acht groepsbijeenkomsten van 90 minuten, twee bijeenkomsten met ouders/verzorgers, een tussen- en eindevaluatie. Een groep bestaat uit minimaal vier en maximaal negen jongeren.

Vorm

Iedere bijeenkomst heeft eenzelfde opbouw: welkom en programma van de bijeenkomst, nabespreken opdracht en bijeenkomst vorige week, uitleg over onderwerp, oefenen vaardigheid en voorbespreken huiswerk. De training bestaat uit de volgende elementen:

• Psycho-educatie: de jongere krijgt inzicht verkregen in de aard van klachtenen gaat de noodzaak inzien van traumaverwerking en behandeling
• Vaardigheidstraining: de jongere leert hoe hij of zij spanning kan reguleren, zoals met ontspannings- en aandachttechnieken. Daarnaast leert de jongere vaardigheden gericht op probleemhantering om de draagkracht te vergroten
• Cognitief-gedragstherapeutische procedures en principes: met de zogenoemde cognitieve driehoek (GGG-schema) gaat de jongere de samenhang tussen gedachten, gedrag en gevoelens zien en begrijpen

De structuur van het programma is zodanig opgebouwd dat eerder behandelde onderwerpen systematisch terugkomen. Herhaling bevordert dat het nieuw geleerde gedrag inslijt en beklijft. Behandelaars kunnen de training zowel in een ambulante als in een residentiële setting geven. In beide gevallen nodigen zij de ouders uit voor twee bijeenkomsten, waarin zij hen informeren over de gevolgen van chronische traumatisering en over inhoud, opzet en doel van de training. Daarnaast leren de ouders hoe zij hun kind kunnen ondersteunen bij het volgen van de training en hoe ze het effect van de training kunnen vergroten. In zowel een ambulante als een residentiële setting is het van belang dat respectievelijk ouder(s) en groepsmentoren de jongeren thuis of op de leefgroep stimuleren en indien nodig, helpen bij huiswerkopdrachten.

Uitvoerenden

Twee trainers geven ‘Stapstenen’. Minimaal één van hen is gedragswetenschapper en minimaal één is cognitief-gedragstherapeutisch geschoold (bijvoorbeeld gedragstherapeutisch werker). Bij voorkeur zijn beiden ervaren in het werken met groepen en met groepstrainingen in het bijzonder.

Voorbereiding

Voorafgaande aan het geven van de training volgen trainers een tweedaagse (train de trainer) training. Er is een handleiding voor trainers en een werkboek (bestaande uit losse werkbladen) voor jongeren.

Kosten

Onbekend